Generatie Y, Z en A: een overview van de generaties (2024)

Wat is het verschil tussen millennials, generatie Y, Gen Z en Gen Alpha? Nooit eerder circuleerden er zoveel verschillende benamingen in de media voor de huidige generatie jongeren. Jongeren, hoe worden ze genoemd en gekenschetst? En waar komt dat door?

De Nederlandse socioloog Henk Becker introduceerde begin jaren ’90 het generatiedenken. Hij liet zien dat mensen ervaringen die ze tussen formatieve jaren, tussen hun 10^een 25^elevensjaar opdoen, meestal de rest van hun leven met zich meedragen. Je jeugd is een belangrijke, vormende periode en het tijdperk waarin je opgroeit is daarop van invloed.

Een nieuwe generatie

Zo is iedereen product van zijn of haar tijd en ontstaat er pakweg elke 15 jaar een nieuwe generatie van mensen die dezelfde maatschappelijke ervaringen opdoen en zo overeenkomsten tonen in houding en gedrag. Iemand die opgroeide in crisistijd staat anders in het leven dan iemand die alleen welvaart en economische groei heeft gekend. En jongeren van nu, die zijn opgegroeid in een tijd waarin internet steeds vanzelfsprekender werd, staan weer anders in het leven dan oudere generaties.

In dit overzicht hanteren we steeds de bandbreedte van 15 jaar per cohort. Als je op zoek gaat naar informatie over jongerengeneraties, zul je zien dat dit niet overal gangbaar is. Er bestaan ook indelingen die cohorten van 20 jaar of meer samenvoegen. Juist bij jongeren kun je je afvragen wat een 17- en een 36-jarige nog met elkaar gemeen hebben.

Generation Alpha

Ze worden opgevoed alsscreenagers,een term die eerder al is ontstaan maar vooral toepasbaar is op deze generatie. Zo groeiden velen al jong op met de iPad, die in 2010 uitkwam. Voor deze generatie bestaat er geen leven zonder schermen en internet.

Generatie Z

Geboren tussen 2001 en 2015
Degeneratie Z (ook wel genoemd Gen Z,Net generatie,generatie I,iGeneration,generatie Yi,The Founders,Homeland Generation,Centennials,Plurals, post-Millennial)is geboren tussen 2001 en 2015 en zijn de jongste jongeren van vandaag. Waar eerst de generaties duidelijk van elkaar verschilden en zich tegen elkaar afzetten, is de scheiding tussen generatie Y en generatie Z troebel.

Het verschil tussen de twee generaties is dat generatie Y geboren is voor het digitale tijdperk en zich nog een maatschappij zonder internet kan voorstellen. Voor de generatie Z is het internet totaal vanzelfsprekend, zij kunnen zich geen leven zonder voorstellen. Deze jongeren worden ook vaak ‘digital natives’ genoemd: geboren en getogen media consumers.

Deze digital natives doen veel verschillende dingen tegelijkertijd: netflixen, muziek luisteren, ondertussen huiswerk maken en als het even kan ook nog Appen, Snappen en Insta checken. Een andere naam voor degeneratie Zis dan ookgeneratie M(multitasking). Er wordt vaak gedacht dat multitaskende jongeren hierdoor speciale vaardigheden ontwikkelen, zoals het goed kunnen filteren van irrelevante informatie. Dit beeld is echter al weer aan verandering onderhevig, aangezien blijkt dat het puberbrein meer moeite heeft met multitasken dan het volwassen brein.

Ze zijn mondiaal georiënteerd en volgen bijvoorbeeld veel Engelstalige films en series. Tegelijk wil dat niet zeggen dat ze meer hebben met leeftijdsgenoten aan de andere kant van de wereld, dan met oudere generaties in hun leefomgeving,zoals soms beweerd wordt. Ja, het is makkelijker om te communiceren via verschillende kanalen en contact met iemand in Amerika of Japan is zo gelegd; tegelijk zien we dat jongeren sterk gericht zijn op vrienden, familie en bekenden in hun directe omgeving.

Generatie Y oftewel Millenials

Deze groep groeide op in een decennium van terreurdreigingen en milieuproblemen, maar ook van economische welvaart en sterke technologische vooruitgang. Ze voelen zich bijzonder, zelfverzekerd en werden al vroeg actief op internet. MSN, Hyves en later Facebook; ze hebben het allemaal voorbij zien komen. Hierdoor worden ze vaak ook aangeduid als mediageneratie.

De digitalisering heeft ertoe geleid dat jongeren volgens marketeers slimmer, sterker en socialer zijn geworden en worden gelabeld met namen alsGeneratie EinsteinofGoogle-generatie. Dit beeld van de generatie is omstreden, want jongeren die zijn opgegroeid in het internettijdperk zijn weliswaar vaardig in het navigeren op internet, maar missen vaak de analytische capaciteiten om digitale bronnen te beoordelen.

Marketeers hebben de huidige generatie jongeren ook regelmatig negatief getypeerd. Zo worden ze gezien als narcistisch of als ‘achterbankgeneratie’, omdat alles voor hen geregeld is door hun ouders. Daarnaast wordt de term‘knip en plak’ generatiegebruikt voor deze generatie jongeren, omdat alles al eens bedacht is. Of de‘Peter Pan’ generatie: deze jongeren lijken nooit volwassen te worden. Een gehoorde term is ook de‘Swag’ generatie. Swag wordt geassocieerd met zelfverheerlijking en arrogantie, twee eigenschappen die oudere generaties de huidige jongeren regelmatig toewijzen.

Haaks op deze negatieve beelden staat het beeld van de prestatiegeneratie. Millennials willen authentiek, speciaal en creatief zijn. Deze jongeren groeien veelal op in luxe en kennen daardoor grenzeloze ambities: een eigen bedrijf, werken in het buitenland, de wereld over reizen. Alles is mogelijk! Dit resulteert in een groeiend aantal jonge ondernemers, ambitieuze werknemers en allerhande bijzondere prestaties van jongeren op verschillende gebieden. Wel blijkt dat niet alle jongeren kunnen voldoen aan de door zichzelf geschepte verwachtingen en moeite hebben zich staande houden in die complexiteit van keuzes. Deze groep valt buiten de boot en kampt met mentale problemen: burn-outs, angststoornissen en keuzestress zijn helaas ook bekende termen voor hen.

Verder lezen?

Wil je verder lezen over de pragmatische generatie, generatie X, de protestgeneratie en de stille generatie?

Lees het volledige artikel op de blog van Youngworks.